Borelioza u dzieci – Objawy, Leczenie, Zapobieganie

Czym jest borelioza u dzieci?

Borelioza to infekcja wywoływana przez bakterie Borrelia burgdorferi. Bakterie są przenoszone przez ukąszenia kleszcza. Borelioza jest problemem przez cały rok, ale jej szczyt występuje w miesiącach wiosennych i letnich, z nasileniem od maja do końca lipca.

Borelioza może być potencjalnie bardzo groźna, dlatego ważne jest jak najszybsze rozpoznanie i wdrożenie leczenia. Wczesne stadium boreliozy jest łatwiejsze do wyleczenia antybiotykami niż choroba w późnym stadium.

Jako istotną część profilaktyki traktujmy prawidłowe i szybkie wyciągnięcie kleszcza ze skóry.

Co powoduje boreliozę u dziecka?

Boreliozę wywołują bakterie przenoszone na ludzi przez ukąszenia kleszcza. Nie wszystkie kleszcze są nosicielami bakterii boreliozy. Szacuje się, że co trzeci z nich jest nosicielem krętków Borrelia.

Jakie są objawy boreliozy u dziecka?

Pierwsze objawy zakażenia boreliozą zwykle pojawiają się w ciągu pierwszego miesiąca po ukąszeniu przez kleszcza.

Istnieją wczesne oraz późne objawy zakażenia boreliozą u dzieci. Objawy stadium późnego występują o ile nie podejmie się w odpowiednim czasie skutecznego leczenia.

Faza wczesna zakażenia boreliozą u dziecka

• Jednym z najczęstszych, a jednocześnie jedynym charakterystycznym objawem boreliozy u dziecka jest rumień wędrujący w kształcie pierścienia, który wygląda jak tarcza strzelnicza. Może być różowy w środku i mieć ciemniejszy czerwony pierścień wokół niego. Rumień występuje u mniej niż połowy zakażonych dzieci, dlatego jego brak nie oznacza, że nie doszło do zakażenia. Wystąpienie rumienia jest jednak wyraźnym wskazaniem, że doszło do zakażenia boreliozą i konieczne jest leczenie. Rumień występuje zazwyczaj ponad 10 dni po ukąszeniu, może powiększać swoje rozmiary i zmieniać położenie na skórze dziecka.

W tej fazie mogą wystąpić także objawy grypopodobne, takie jak:

• Ból głowy
• Sztywność mięśni
• Zmęczenie
• Gorączka
• Dreszcze
• Utrata apetytu

Po tygodniach lub miesiącach od ukąszenia mogą wystąpić następujące objawy:

• Objawy ze strony układu nerwowego, osłabienie i porażenie mięśni twarzy
• Problemy z sercem, takie jak zapalenie mięśnia sercowego
• Problemy z tętnem
• Stan zapalny oczu
• Schorzenia skóry
• Silne i przewlekłe zmęczenie

Kilka miesięcy do kilku lat po ukąszeniu mogą wystąpić następujące objawy:

• Zapalenie stawów
• Objawy ze strony układu nerwowego, takie jak drętwienie rąk i nóg, mrowienie i ból oraz problemy z mową, pamięcią i koncentracją

Objawy boreliozy mogą przypominać wiele innych schorzeń, dlatego niezwykle istotna jest odpowiednia diagnoza i wdrożenie właściwego leczenia przez lekarza.

Jak rozpoznaje się boreliozę u dziecka?

W procesie diagnostycznym kluczową dla lekarza jest informacja o przebytym ukąszeniu przez kleszcza. Cenną wiedzę można uzyskać poprzez wykonanie badania kleszcza.  | Cennik badania |

Lekarz może zalecić dalsze badania diagnostyczne, w tym badania Elisa oraz Western Blot, potwierdzające zakażenie u dziecka.

Borelioza bywa jednak trudna do zdiagnozowania, zarówno ze względu na możliwość fałszywie dodatnich i fałszywie ujemnych wyników badań z krwi, jak i brak charakterystycznych wyłącznie dla boreliozy objawów. Jedynie rumień wędrujący pozwala na jednoznaczne postawienie diagnozy, nawet bez konieczności wykonywania badań z krwi dziecka.

Jak leczy się boreliozę u dziecka?

Boreliozę leczy się antybiotykami. Wczesne stadium boreliozy u dziecka jest łatwiejsze do wyleczenia antybiotykami niż choroba w późnym stadium. Zwykle antybiotykoterapia trwa od 3 tygodni do nawet miesiąca. Zazwyczaj, ze względu na potencjalne skutki uboczne lekarz nie przepisuje dziecku doksycykliny, które standardowo stosuje się w leczeniu osób dorosłych. Więcej na temat antybiotykoterapii w przypadku boreliozy możesz przeczytać w naszym artykule.

Niestety nie istnieje szczepionka przeciwko boreliozie. Dziecko, które zachorowało na boreliozę, nie buduje na nią odporności w przyszłości.

Jak zapobiec zakażeniu boreliozą u dziecka

Aby zapobiec możliwości zakażenia boreliozą, należy chronić swoje dziecko przed narażeniem na ukąszenia kleszczy.Istotne jest właściwe ubranie w miejscu narażenia na ukąszenia, jak lasy, parki, niektóre miejsca w ogrodzie, dlatego ubierz dziecko w:

• Koszule z długimi rękawami wsunięte w spodnie
• Skarpety i buty z zakrytymi palcami
• Długie spodnie z nogawkami wsuniętymi w skarpetki
• Wybierz ubranie w jasnym kolorze, aby kleszcze były dobrze widoczne.

Oglądaj swoje dziecko po przebywaniu w miejscu narażonym na obecność kleszczy, w tym:

• Za kolanami,
• Między palcami u rąk i nóg
• Pod pachami
• W pępku
• W uszach i za uszami,
• Na szyi,
• We włosach

Inne porady odnośnie zapobiegania ukąszeniom kleszczy u dziecka

• Jeśli to możliwe, przechodząc przez tereny leśne i pola korzystaj z oczyszczonych i utwardzonych ścieżek
• Po przebywaniu w miejscu narażonym na ukąszenie najlepiej po przyjściu do domu wziąć prysznic. Ma to na celu spłukanie wszelkich kleszczy, które jeszcze nie zdążyły się wbić w skórę
• Używaj środków odstraszających kleszcze. Jednym z najpowszechniejszych środków, a jednocześnie bardzo skuteczne są środki zawierające DEET lub permetryny. Produktów zawierających DEET nie należy stosować u dzieci poniżej 2 miesiąca życia. Nie ma szczepionki na boreliozę.

Źródła:

https://www.cedars-sinai.org/health-library/diseases-and-conditions—pediatrics/l/lyme-disease-in-children.html

https://www.chop.edu/conditions-diseases/lyme-disease-children